Ons land heeft meer duurzame banken nodig

Om een CO2-neutrale economie te bereiken, hebben we meer duurzame banken nodig, zoals Triodos Bank, en niet alleen meer duurzame financiële producten. De financiële sector moet dus dringend meer maatschappelijke ambitie nastreven.

Het aantal duurzame fondsen stijgt snel en in hun communicatie stellen Belgische banken duurzaamheid meer dan ooit voorop. Elke financiële speler – banken, fondsmanagers, verzekeraars - beseft dat duurzaamheid een noodzaak is. Maar een bank mag dan wel een fonds aanbieden dat niet in fossiele energie investeert, hoe coherent en duurzaam is die bank als ze tegelijk oliepijpleidingen van krediet voorziet? 

Er zijn heel wat beleggingsfondsen die vandaag niet onder de noemer ‘duurzaam’ worden aangeboden of waarvan we zelfs niet weten wat ze precies financieren. Dat gebrek aan transparantie is een groot probleem. Volgens de meest recente cijfers van de Belgische Asset Managers vertegenwoordigen de duurzame fondsen ongeveer tien procent in ons land. Waar investeren de negentig procent niet-duurzame fondsen dan in? 

Hetzelfde geldt voor de kredieten die banken verlenen. Welke bedrijfsactiviteiten worden hiermee gefinancierd? Hoeveel van de 285 miljard op de Belgische spaarrekeningen wordt duurzaam besteed? Een studie uit 2019(*) geeft aan dat duurzame spaarrekeningen minder dan één procent van de Belgische spaarvolumes vertegenwoordigen. Voor 99 procent van het spaargeld weten we dus niet of ze duurzame of schadelijke activiteiten financieren. 

Bij Triodos Bank hebben we van in het begin de duurzame weg gekozen. Een integraal duurzaamheidsbeleid vraagt permanent mensen en middelen doorheen heel de organisatie. Daarbij  gelden sociale en ecologische criteria evenzeer als financiële overwegingen van risico en rendement. Een dergelijk beheer kan je niet tot algoritmes reduceren. 

In andere landen engageert de financiële sector zich gezamenlijk: in Nederland en in Spanje heeft de banksector toegezegd om CO2-reducerende doelstellingen vast te leggen en maatregelen te nemen. Die versnelling heeft België ook nodig. En de tijd dringt: de financiële sector moet sneller, kordater en met veel meer maatschappelijke ambitie ingrijpen dan nu het geval is. 

Alles begint met transparanter communiceren. En de tools om dat te realiseren bestaan al. Banken kunnen aangeven welk percentage van hun kredietportefeuille duurzaam is. Of ze kunnen de CO2-uitstoot van hun leningen en investeringen in kaart brengen. Triodos Bank past dat reeds toe voor haar kredietverleningen en beleggingsfondsen.

Banken hebben een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid in het streven naar een leefbare planeet en sociale rechtvaardigheid. Transparantie bij financiële instellingen zou daarom vanzelfsprekend moeten zijn. Alleen zo krijgen we meer duurzame banken en weet de consument écht waar zijn geld naartoe gaat. Want elke financiële beslissing heeft een maatschappelijke impact.

Thomas Van Craen, directeur Triodos Bank België

(*) Studie Duurzaam sparen en beleggen in België, uitgevoerd in opdracht van MIRA, Milieurapport Vlaanderen, in samenwerking met de Universiteit Antwerpen en Forum Ethibel.